Baarle-Nassau/Hertog, 22 mei 2025.
Mei is een drukke maand, en er zijn heel veel verslagen en foto’s van activiteiten binnengekomen, dus kijk en lees snel verder. Nieuwe activiteiten zijn er uiteraard ook, zo kun je komend weekend met Harry Benschop als gids aan het Bels Lijntje bij de grens het landschap verkennen. Wel even aanmelden, het kan nog.
Lezing goed bezocht: zaterdag en zondag excursies aan de grens Bels Lijntje
Woensdag 21 mei werd in Cultuurcentrum Baarle wie dat wilde even bijgepraat over Bels Lijntje en ‘Brabant kust de Kempen’. Drie heel uiteenlopende verhalen werden verteld. Projectleider Eva Geentjes van het project ‘Brabant kust de Kempen’ gaf een toelichting op dit project. Jef Van Doninck praatte ons bij over de zoektocht van Erfgoed Noorderkempen naar oorspronkelijke plannen en kaarten alsmede spoorrelicten op het Belgisch traject van het Bels Lijntje. Als laatste stond Jan van Eijck, kenner van het Nederlandse deel van het Bels Lijntje, stil bij het ‘megalomane plan van 1906’ voor de aanleg van het internationale grensstation Baarle-Nassau Grens / Weelde Staat. Dit alles kaderde in het project Popup Europa dat nog tot 6 juni duurt in Baarle. Kijk op de website www.popupeuropa.be/programma/baarle
Rondleidingen grensstation
Komend weekend (afgelopen weekend, red.) organiseert heemkundekring Amalia van Solms tweemaal een rondleiding op het grensstation.
Baarle-Grens / Weelde-Station was tot 1906 één grote lege vlakte. Waar nu het fietspad ligt, lag toen een spoorlijntje waarop vanaf 1867 een trein van Turnhout naar Tilburg en weer terug boemelde. Rond de eeuwwisseling had men hoge verwachtingen van de spoorlijn, zowel van het goederenvervoer als van het internationale reizigersvervoer.
Van het pompgebouw resten nog enkele stenen, in de vlakbij gelegen poel bevindt zich nog altijd de put waaruit het water voor de stoomlocomotieven werd opgepompt.
Omdat de stationnetjes van Baarle-dorp en Weelde-Merksplas niet berekend waren op de afhandeling van de douanefaciliteiten, werd besloten tot de aanleg van een enorm spoorwegcomplex, tientallen sporen breed met een serie gebouwen, waarvan het grote grensoverschrijdende stationsgebouw het meest indrukwekkend was.
Een succes is het nooit geworden, het reizigersvervoer stopte al in 1934, in 1973 eindigde het goederenvervoer. Bijna alles is gesloopt. Toch herinnert meer dan je op het eerste zicht zou denken aan dit grootse spoorverleden. En er wordt de komende jaren hard gewerkt om je er nog meer van te laten genieten.
In het kader van Pop-up Europa Baarle krijg je komend weekend (afgelopen weekend, red.) tweemaal de kans om onder leiding van een gids het spoorverleden van Baarle-Grens te verkennen en te worden bijgepraat welke ideeën er leven om dat verleden zo op te poetsen dat het in een oogopslag duidelijk wordt wat voor een bedrijf er ruim een eeuw geleden op deze plaats is aangelegd.
De rondleidingen worden georganiseerd op zaterdag 24 en zondag 25 mei, vertrek is steeds om 14.00 uur. In zo’n twee uur gidst Harry Benschop van de heemkundekring je door het gebied. Deelname is gratis, je moet je wel op voorhand aanmelden, via . We verzamelen op het perron voor Het Spoorhuis, Grensweg 30 in Baarle-Nassau.
Amalia is op zoek, helpt u mee? nr 64
In de digitale beeldbank van Amalia staan inmiddels duizenden foto’s van Baarle en Baarlenaren. Van heel veel foto’s weten we wie daar op staan en/of waar, wanneer en door wie foto gemaakt is. Toch zijn er ook veel foto’s waar we nog vragen over hebben. Helpt u mee deze vragen te beantwoorden?
Wie zijn deze leerlingen?
Op deze foto zien we een groepje kinderen van De Regenboog. We weten niet of dit een klassenfoto is of een foto van een voorstelling. Ook wanneer deze leuke foto is gemaakt is ons niet bekend. (Foto onderstaand, red.)
Weet u wel wie dit zijn? Misschien herkent u hier iemand van of heeft u nog een leuke anekdote uit die tijd. We willen het graag weten. Reageer op dit bericht of stuur een mail naar onderstaand adres onder vermelding van nummer: 409.E.011
Reacties bij deze foto graag naar .
Alle vorige zoekplaatjes, compleet met de ontvangen namen, zijn terug te vinden op onze website in de rubriek Beeldbank. Vindt u deze zoekplaatjes leuk, en zou u ook willen meewerken om alle foto’s die Amalia heeft te digitaliseren en/of te beschrijven, neem dan contact met ons op via het bovenstaand mailadres of loop eens binnen op de donderdagmorgen tijdens het beeldbankcafé in ons Heemhuis aan de Kerkstraat.
Amalia op bezoek bij museum Paulus van Daesdonck
Op zaterdagmiddag 17 mei verzamelde zich een groep van zestien enthousiaste fietsers bij het heemhuis voor een bezoek aan het museum van Heemkundekring Paulus van Daesdonck in Ulvenhout. De fietstocht voerde ons via een afwisselende route door de Chaamse en Ulvenhoutse bossen.
Rond 14.00 uur arriveerden we bij het museum, waar we eerst genoten van een welverdiende kop koffie. Vervolgens werd de groep opgesplitst in drie kleinere groepen voor een rondleiding door het museum, dat is gevestigd in een sfeervolle boerderij uit 1903. Deze is grotendeels in originele staat behouden en ingericht met meubels, gebruiksvoorwerpen en gereedschappen uit vroeger tijden.
Op de begane grond bezochten we onder meer een authentieke keuken, een huiskamer, een café-winkeltje en een opkamer. De bovenverdieping bood een kijkje in een oud schoolklasje, een ruimte over religieus leven, en een uitgebreide collectie landbouw- en ambachtelijke werktuigen.
Na een boeiende rondleiding stapten we weer op de fiets en vervolgden onze tocht via de Strijbeekse Heide richting Baarle. Het was een leerzame en gezellige middag vol historie en natuur.
Avondwandeling naar de bron
Donderdag 1 mei ging Amalia met 20 geïnteresseerden op zoek naar de bron van de Leij. Het was een mooie avond en de avondzon hield de kilte nog tegen. De wandeling startte bij de St. Salvatorkapel en daarbij rees de vraag: ‘een kapel bij een bron: is dat toeval?’ Er zijn veel kapellen bij een bron en laat dit nu zijn oorsprong hebben in een ver verleden... De bronverering van de Kelten: zij geloofden dat bronwater van de Goden afkomstig was en zij vereerden godin Helle als Godin van de onderwereld bij een bron. Laat nu het sprookje van vrouw Holle gebaseerd zijn op deze bronverering! Een put, vrouw Holle die het laat sneeuwen… Omdat de Kelten bleven vasthouden aan de bronverering heeft de Roomse kerk er een christelijke duiding aan gegeven: de bron-kerstening. Uit opgravingen blijkt hier al een houten kapelletje te hebben gestaan in de achtste eeuw. De naam Sint Salvator, wat Heilige Verlosser betekent, duidt op een lange geschiedenis. Dat maakte het wel interessant, dus nu op zoek naar de bron! Helemaal achter in de tuin zagen we water, maar omlopend langs de rondweg was duidelijk een poel te zien bij het bankje van Pien Storm. De wandeling werd voortgezet aan de andere kant van de rondweg een daar was een duiker zichtbaar en dit water stroomt langs de weilanden, richting Driehuizen, Alphen, Riel, Tilburg, (heet daarna de Donge), Dongen, ’s Gravenmoer, Geertruidenberg en mondt uit in de Amer.
Nu was er nog de Buijckxe Kuil op Nijhoven, gegraven in 1650 voor het vee en om vis te kweken… daar stond een bordje: dit is de bron van de Donge. Waar liep dit water heen? Het water volgend liep dit richting de Kievit. Dat gaf enige verwarring maar we nemen aan dat hier vroeger een groot moerassig kwelgebied was waar water van het hoger gelegen Nijhoven naar lager gelegen gebieden stroomde. De wandeling werd voortgezet over de Reth en de Visweg, lettend op hoogteverschillen in het landschap.
Na een wandeling van ongeveer 5 km kwamen we weer bij de kapel aan en met het sprookje van Vrouw Holle in ons achterhoofd ging iedereen huiswaarts na een mooie avondwandeling.
Amalia's vroege vogeltocht zondag 11 mei
Op 11 mei vertrokken we om 05.00 uur met meer dan 10 enthousiastelingen richting de Manke Gooren en de Broskens. Daar aangekomen kwam ons in de ochtendschemering al meteen heel veel vogelgezang tegemoet. We waren er allemaal even stil van.
De winterkoning, de tjiftjaf en vooral de zwartkop waren in het begin goed te horen en de nachtegaal. Even luisterden we met onze ogen dicht om alle verschillende geluiden nog beter te kunnen onderscheiden. We kwamen aanvankelijk niet snel vooruit, omdat er zoveel te horen was. Ook iets verderop deed de wielewaal mee aan het orkest, maar hoe we ook probeerden een glimp op te vangen van deze opvallende vogel, hij liet zich niet zien, al werd er even in de verte een gele streep gezien. De koekoek was regelmatig te horen en de vink, waarna even later een fazanten mannetje, ook wel moerhaan genoemd, heel in de verte voorbij paradeerde, gevolgd door meerdere vrouwtjes.
Ondertussen was de zon opgekomen, die haar mooie rode ochtendlicht over het landschap verspreidde. De fitis, evenals de boompieper en de boomkruiper hebben we ook nog gehoord. De boompieper vertoonde weer zijn vliegkunsten door eerst omhoog te stijgen in de lucht, en daarna als een parachute naar beneden te duiken.
Onderweg zagen we zeker acht reeën op verschillende locaties, die rustig aan het grazen waren, en ons soms nieuwsgierig en alert aankeken. Verderop dansten de kieviten met hun typische vlucht in de lucht, terwijl de wulp en de scholekster liepen te foerageren in een weiland. Even daarna, in een rietpartij, hoorden we de grasmus, af en toe werd er een specht gehoord, en bijna aan het einde van de tocht werden we getrakteerd op het geluid van de geelgors en de zeldzame grauwe klauwier. Als kers op de taart van de hele wandeling luisterden we naar het gezang van de spotvogel, de bosrietzanger, en de kleine karekiet, die zich allemaal goed verstopten.
Ook een paar hazen kruisten ons pad en hier en daar en kikkertje. Het was een prachtige, sfeervolle en luisterrijke ochtend, waaraan onze gids en alle deelnemers actief hebben bijgedragen ieder op hun eigen manier. Daarvoor dank!
Bij aankomst in het Heemhuis stond er een zeer goed verzorgd ontbijt voor ons klaar, waarvoor ook onze dank. Onder het genot van al dat lekkers werd er nog nagepraat over deze mooie en bijzondere ochtend.
foto José van Zon (onderstaand, red.)
Te koop: boek ‘De burgemeesterswoning en haar gebruikers’
Dinsdag 20 mei presenteerde André Moors het nieuwe boek De burgemeesterswoning en haar gebruikers. Heb je belangstelling voor dit nieuwe boek dat tot stand is gekomen in nauwe samenwerking tussen onze vereniging en de Koninklijke Drukkerij Em. de Jong? Onze vereniging verkoopt 200 stuks van de totale oplage aan onze leden voor een gereduceerde prijs van slechts € 10,--.
In het boek met een harde kaft, afgedrukt op kwaliteitspapier, staan meer dan 100 foto’s en documenten. Je maakt kennis met leuke, bijzondere, vreugdevolle, trieste gebeurtenissen en het dagelijkse leven in Baarle-Nassau.
Vanaf woensdag 21 mei kunnen de boeken worden gekocht in het heemhuis. Zolang de voorraad strekt. Het heemhuis is elke woensdagavond van 19.30 tot 21.00 uur geopend en elke eerste zondag van de maand van 10.30 tot 12.30 uur.
Amalia's Zomeravondwandeling donderdag 5 juni
Zin in een gezellige en verrassende avondwandeling vol nostalgie? Op donderdagavond 5 juni neemt Amalia je mee op een bijzondere tocht langs de (verdwenen) cafés van Baarle. Denk je bij namen als De Muizeval, Rubenshof, D’n Biering of Hof van Holland aan oude tijden? Dan is deze wandeling echt iets voor jou!
Tijdens deze sfeervolle zomeravondwandeling van ongeveer 5 à 6 kilometer komen bekende en vergeten cafés weer even tot leven. En wie weet… misschien stappen we er zelfs ergens binnen voor een (korte) stop! Kom wandelen, luisteren, herinneren én genieten van een zomerse avond vol verhalen en gezelligheid. Tot dan!
Vertrekpunt: Heemhuis, Kerkstraat 4, Baarle-Hertog
Starttijd: 19.00 uur
Voor wie: Iedereen is welkom – leden én niet-leden
Deelname: Helemaal gratis!
Vergeet niet in je agenda te zetten
01 juni: Open Heemhuis, 10.30-12.30 uur, Kerkstraat 4, Baarle-Hertog.
05 juni: Zomeravondwandeling, Op zoek naar verdwenen cafés, vertrek 19.00 uur aan Heemhuis.
14 juni: Heemreis naar Utrecht, geheel volzet.
(Raadpleeg voor meer informatie over alle activiteiten de activiteitenkalender in Van Wirskaante.)